Μικροπροβλήματα

Το σώμα σας έχει πολλά πράγματα να κάνει κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Καμιά φορά οι αλλαγές που συμβαίνουν θα σας προκαλέσουν εκνευρισμό και ενόχληση και σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να σας κάνουν να ανησυχήσετε. Σπάνια υπάρχει λόγος για ανησυχία, αλλά εάν υπάρχει κάτι που σας κάνει να ανησυχείτε, συζητήστε το με τον γιατρό σας.

Εάν πιστεύετε ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα, εμπιστευτείτε την κρίση σας και επικοινωνήστε με τον γιατρό σας αμέσως.

Παρακάτω αναφέρονται οι αλλαγές που θα παρατηρήσετε και οι αιτίες τους – όπου είναι γνωστές – καθώς και προτάσεις για το πως θα τις αντιμετωπίσετε.

Πόνος στη μέση

Κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, οι σύνδεσμοι γίνονται πιο μαλακοί και τεντώνονται για να σας προετοιμάσουν για τον τοκετό. Αυτό μπορεί να ασκήσει πίεση στο κάτω μέρος της μέσης και την λεκάνη, προκαλώντας πόνο. Καθώς μεγαλώνει το μωρό, η κοιλότητα στο κάτω μέρος της μέσης μεγαλώνει, προκαλώντας έτσι πόνο.

Για να αποφύγετε τον πόνο στη μέση:

• Αποφεύγετε να σηκώνετε βάρη
• Λυγίστε τα γόνατά σας και κρατήστε τη μέση σας ίσια όταν σηκώνετε ή μαζεύετε κάτι από το πάτωμα
• Εάν πρέπει να κουβαλήσετε κάτι βαρύ, κρατήστε το κοντά στο σώμα σας
• Κουνήστε τα πόδια σας όταν γυρίζετε, για να αποφύγετε να το γύρισμα της σπονδυλικής στήλης
• Να φοράτε ίσια παπούτσια καθώς αυτά βοηθούν να μοιραστεί το βάρος
• Προσπαθήστε να δουλεύετε σε επιφάνεια αρκετά ψηλή ώστε να μη σκύβετε
• Εάν κουβαλάτε ψώνια, τότε προσπαθήστε να μοιράσετε το βάρος σε δυο σακούλες
• Καθίστε με την πλάτη σας ίσια και φροντίστε να στηρίζεται σωστά

Ένα σκληρό στρώμα μπορεί να εμποδίσει τους πόνους και να σας ανακουφίσει. Εάν το στρώμα σας είναι μαλακό, μπορείτε να τοποθετήσετε μια σανίδα από κάτω για να γίνει πιο σκληρό.

Το μασάζ μπορεί να βοηθήσει, όπως και ένας κορσές στήριξης – ο γιατρός σας μπορεί να σας συμβουλέψει. Βεβαιωθείτε ότι ξεκουράζεστε αρκετά, ειδικότερα τους τελευταίους μήνες της εγκυμοσύνης.

Εάν ο πόνος είναι πολύ έντονος, ζητήστε από τον γιατρό σας να σας παραπέμψει σε έναν φυσιοθεραπευτή στο νοσοκομείο. Αυτός ή αυτή θα μπορέσει να σας δώσει κάποιες συμβουλές και να σας προτείνει κάποιες βοηθητικές ασκήσεις.

Εάν κατά τη διάρκεια της γέννας ή μετά, έχετε πόνο στους γοφούς, τη βουβωνική χώρα, χαμηλά στην κοιλιά και εσωτερικά στους μηρούς και έχετε δυσκολία στο περπάτημα ή στο να ανέβετε σκάλες, θα πρέπει να ενημερώσετε τον γιατρό σας. Αυτό το κενό στην ηβική σύμφυση εμφανίζεται φυσικά κατά τη γέννα, για να επιτραπεί η διέλευση του κεφαλιού του μωρού. Αυτή η πάθηση, αν παραμείνει, ονομάζεται Δυσλειτουργία Ηβικής Σύμφυσης (SPD). Επηρεάζει λίγες γυναίκες αλλά η πρόωρη διάγνωση και η σωστή θεραπεία θα βοηθήσει να μειωθεί ο πόνος και να αποφευχθεί η μακροχρόνια ενόχληση.

Δυσκοιλιότητα

Μπορεί να έχετε δυσκοιλιότητα πολύ νωρίς στην εγκυμοσύνη λόγω των ορμονικών αλλαγών που συμβαίνουν στο σώμα σας. Θα βοηθήσει εάν:

• Βεβαιωθείτε ότι η διατροφή σας περιλαμβάνει πολλές ίνες με τροφές όπως ψωμί ολικής αλέσεως, δημητριακά, φρούτα και λαχανικά και όσπρια, όπως φασόλια και φακές,
• Κάνετε ασκήσεις τακτικά για να κρατήσετε τους μυς σας γερούς,
• Βεβαιωθείτε ότι πίνετε αρκετό νερό,
• Αποφύγετε τα χάπια σιδήρου εάν σας προκαλούν δυσκοιλιότητα – ρωτήστε τον γιατρό σας εάν μπορείτε να τα σταματήσετε ή να τα αλλάξετε. Εάν όχι, τότε θα πρέπει να συνηθίσετε τη δυσκοιλιότητα.

Κράμπες

Η κράμπα είναι ένας ξαφνικός, οξύς πόνος, που εμφανίζεται συνήθως στους μυς της κνήμης ή των ποδιών. Εμφανίζονται συνήθως το βράδι, αλλά κανείς δεν ξέρει τι την προκαλεί. Συνήθως βοηθάει εάν τραβήξετε τα δάχτυλά σας δυνατά προς τον αστράγαλό σας ή εάν τρίψετε γρήγορα τον μυ. Τακτική και ήπια γυμναστική κατά την εγκυμοσύνη, ειδικά στους αστραγάλους και στα πόδια, θα βελτιώσει την κυκλοφορία και μπορεί να εμποδίσει την εμφάνιση κράμπας.

Εκροή από το στήθος

Μπορεί να παρατηρήσετε κάποια εκροή από το στήθος. Αυτό είναι πολύ συνηθισμένο και δεν θα πρέπει να σας ανησυχήσει. Παρόλα αυτά, δείτε τον γιατρό ή την μαία σας εάν εμφανιστεί αίμα.

Λιποθυμία

Οι έγκυες γυναίκες συχνά έχουν τάση λιποθυμίας. Αυτό συμβαίνει όταν δεν πάει αρκετό αίμα στον εγκέφαλο και έτσι τα επίπεδα οξυγόνου πέφτουν. Αυτή η λιποθυμία είναι πιο συνήθης στην εγκυμοσύνη λόγω των ορμονικών αλλαγών που συμβαίνουν στο σώμα σας. Είναι πιθανό να νιώσετε λιποθυμία εάν σταθείτε όρθια για ώρα ή σηκωθείτε απότομα όταν κάθεστε ή μετά από ένα ζεστό μπάνιο. Συμβαίνει συχνά όταν ξαπλώνετε ανάσκελα.

• Προσπαθήστε να σηκώνεστε αργά όταν κάθεστε ή ξαπλώνετε
• Εάν έχετε τάση λιποθυμίας όταν στέκεστε όρθια, βρείτε αμέσως κάπου να καθίσετε και θα περάσει. Εάν επιμείνει, ξαπλώστε στο πλάι.
• Εάν νιώθετε λιποθυμία όταν είστε ξαπλωμένη, γυρίστε στο πλάι. Είναι καλύτερο να μην ξαπλώνετε ανάσκελα κατά τους τελευταίους μήνες της εγκυμοσύνης ή κατά τη διάρκεια του τοκετού.

Νιώθοντας ζέστη κατά την εγκυμοσύνη

Κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, θα νιώθετε περισσότερη ζέστη από ότι συνήθως. Αυτό συμβαίνει λόγω των ορμονικών αλλαγών και της αύξησης της παροχής αίματος στο δέρμα. Θα ιδρώνετε περισσότερο. Θα σας βοηθήσει εάν:

• Φοράτε ελαφριά ρούχα κατασκευασμένα από φυσικές ίνες, καθώς αυτά είναι περισσότερο απορροφητικά και «αναπνέουν» περισσότερο από τα συνθετικά
• Κρατήστε το δωμάτιο σας δροσερό – σκεφτείτε τη χρήση ανεμιστήρα
• Να πλένεστε συχνά για να διατηρείστε φρέσκια

Πονοκέφαλοι

Ορισμένες γυναίκες βρίσκουν ότι έχουν συχνούς πονοκεφάλους. Μια σύντομη βόλτα μαζί με τακτική ξεκούραση και χαλάρωση μπορεί να σας βοηθήσει. Παρόλο που καλό θα ήταν να αποφύγετε τα φάρμακα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ένα χάπι παρακεταμόλης δεν θεωρείται επιβλαβές.

Εάν υποφέρετε από δυνατούς πονοκεφάλους, πείτε το στον γιατρό ή την μαία σας, για να σας συμβουλέψουν. Οι έντονοι πονοκέφαλοι μπορεί να είναι σημάδι υψηλής πίεσης του αίματος.

Δυσπεψία και καούρα

Η δυσπεψία, δημιουργείται εν μέρει λόγω των ορμονικών αλλαγών και αργότερα λόγω της μήτρας που μεγαλώνει και ασκεί πίεση στο στομάχι. Εάν υποφέρετε από δυσπεψία:

• Δοκιμάστε να τρώτε μικρότερα γεύματα πιο συχνά
• Καθίστε ίσια όταν τρώτε, έτσι μειώνεται η πίεση που ασκείται στο στομάχι
• Αποφύγετε ορισμένα φαγητά που σας ενοχλούν, όπως τηγανητά ή καυτερά, αλλά βεβαιωθείτε ότι τρώτε σωστά.

Η καούρα είναι κάτι περισσότερο από δυσπεψία. Είναι ένας δυνατός, φλογερός πόνος στο στήθος. Προκαλείται από τη βαλβίδα μεταξύ του στομαχιού σας και του σωλήνα που οδηγεί στο στομάχι, ο οποίος χαλαρώνει κατά την εγκυμοσύνη, για να περνάει το οξύ του στομαχιού μέσα στο σωλήνα. Για να αποφύγετε την καούρα μπορείτε:

• Να κοιμάστε με το κεφάλι υπερυψωμένο – προσπαθήστε να έχετε το κεφάλι σχετικά ψηλά ή να χρησιμοποιείται πολλά μαξιλάρια
• Να πίνετε ένα ποτήρι γάλα – έχετε ένα δίπλα στο κρεβάτι σας σε περίπτωση που ξυπνήσετε με καούρα το βράδυ
• Αποφύγετε το φαγητό ή το ποτό μερικές ώρες πριν πέσετε για ύπνο
• Ζητήστε συμβουλές από τον γιατρό σας
• Μην χρησιμοποιείτε ταμπλέτες αντιοξέος ή κάποιο μείγμα πριν ελέγξετε ότι είναι ασφαλή για την εγκυμοσύνη.

Φαγούρα

Η ήπια φαγούρα είναι συνηθισμένη κατά την εγκυμοσύνη, λόγω της αυξημένης παροχής αίματος στο δέρμα. Κατά τους τελευταίους μήνες της εγκυμοσύνης, το δέρμα της κοιλιάς τεντώνεται με αποτέλεσμα να προκαλείται φαγούρα. Τα άνετα ρούχα μπορούν να βοηθήσουν.

Παρόλα αυτά, η φαγούρα μπορεί να είναι σημάδι ενός σοβαρότερου προβλήματος που ονομάζεται μαιευτική χολόσταση. Εάν η φαγούρα γίνει πιο έντονη ή εμφανίσετε ίκτερο (κιτρίνισμα του άσπρου των ματιών και του δέρματος), δείτε τον γιατρό σας. Η φαγούρα που συνδυάζεται με εξάνθημα μπορεί επίσης να χρειαστεί θεραπεία εάν είναι σοβαρή.

Ρινική αιμορραγία

Η αιμορραγία της μύτης είναι αρκετά συνηθισμένη κατά την εγκυμοσύνη λόγω των ορμονικών αλλαγών. Η αιμορραγία της μύτης είναι συνήθως μικρής διάρκειας αλλά μπορεί να είναι βαριά. Για να σταματήσετε την αιμορραγία, πιέστε τις πλευρές της μύτης σας, με τον δείκτη και τον αντίχειρά σας μαζί για δέκα λεπτά. Εάν δεν σταματήσει η αιμορραγία επαναλάβετε για άλλα δέκα λεπτά. Από τη στιγμή που δεν χάνετε πολύ αίμα, δεν θα πρέπει να σας ανησυχήσει. Φυσήξτε απαλά τη μύτη σας και προσπαθήστε να αποφύγετε τα δυνατά φτερνίσματα. Μπορεί να παρατηρήσετε ότι η μύτη σας είναι πιο μπουκωμένη από ότι συνήθως.

Συχνοουρία

Η συνεχή ανάγκη να ουρήσετε είναι από τα πρώτα σημάδια της εγκυμοσύνης. Κάποιες φορές συνεχίζει καθόλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Στα τελευταία στάδια της εγκυμοσύνης η συχνοουρία είναι αποτέλεσμα της πίεσης που ασκεί το κεφάλι του μωρού στην κύστη.

Εάν σηκώνεστε τα βράδια για να πάτε στην τουαλέτα, μπορείτε να ελαττώσετε την ποσότητα των υγρών που πίνετε νωρίς το βράδυ αλλά να σιγουρευτείτε ότι πίνετε αρκετά κατά τη διάρκεια της ημέρας. Προς το τέλος της εγκυμοσύνης, ορισμένες γυναίκες βρίσκουν ότι τους βοηθάει να κουνιούνται μπρος πίσω όταν βρίσκονται στην τουαλέτα. Αυτή η μέθοδος μειώνει την πίεση της μήτρας στην κύστη και έτσι αδειάζει σωστά. Έτσι δεν θα χρειαστεί να ξαναπάτε στην τουαλέτα τόσο σύντομα.

Εάν έχετε πόνους ή αίμα όταν ουρείτε, μπορεί να έχετε κάποια μόλυνση που χρειάζεται θεραπεία. Πίνετε πολύ νερό για να αραιώσετε τα ούρα σας και να μειωθεί ο ερεθισμός. Θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας μέσα σε 24 ώρες.

Κάποιες φορές οι έγκυες αδυνατούν να κρατήσουν μικρές ποσότητες ούρων ή μια μικρή διαρροή όταν βήχουν, φτερνίζονται ή γελάνε ή όταν κάνουν απότομες κινήσεις ή απλά σηκώνονται από το κάθισμα. Αυτό μπορεί να είναι προσωρινό λόγω της χαλάρωσης των μυών της πυελικής κοιλότητας, που ετοιμάζονται για τη γέννα.

Το αναπτυσσόμενο μωρό θα αυξήσει την πίεση που ασκείται στην κύστη. Εάν αυτό σας προβληματίζει, μπορείτε να κάνετε ασκήσεις για να τονώσετε τους μυς της πυελικής κοιλότητας.

Αιμορροϊδες

Οι αιμορροΐδες είναι πρησμένες φλέβες γύρω από τον πρωκτό, οι οποίες μπορεί να σας προκαλούν φαγούρα, πόνο ή ερεθισμό. Μπορεί να νιώσετε το πρήξιμο των αιμορροΐδων γύρω από τον πρωκτό σας. Οι αιμορροΐδες μπορεί να εμφανίσουν αίμα και να σας προκαλέσουν πόνο όταν πηγαίνετε στην τουαλέτα. Εμφανίζονται κατά την εγκυμοσύνη λόγω της χαλαρότητας των φλεβών που προκαλείται από τις ορμόνες της εγκυμοσύνης. Οι αιμορροΐδες εξαφανίζονται μετά την γέννα. Εάν υποφέρετε από τις αιμορροΐδες θα πρέπει:

• Να τρώτε φαγητό πλούσιο σε φυτικές ίνες όπως ψωμί ολικής αλέσεως, φρούτα και λαχανικά, και θα πρέπει να πίνετε αρκετό νερό – αυτό θα εμποδίσει την δυσκοιλιότητα, η οποία θα χειροτερέψει τις αιμορροΐδες σας
• Αποφύγετε την παρατεταμένη ορθοστασία
• Κάνετε τακτικές ασκήσεις για να καλυτερέψετε την κυκλοφορία σας
• Να κοιμάστε με τα πόδια λίγο υπερυψωμένα
• Χρησιμοποιήστε μια παγοκύστη για να ανακουφιστείτε, κρατώντας την πάνω στις αιμορροΐδες σας ή χρησιμοποιώντας ένα βρεγμένο πανί για τον ίδιο σκοπό
• Εάν οι αιμορροΐδες εξέχουν, σπρώξτε τις απαλά προς τα μέσα χρησιμοποιώντας ένα λιπαντικό ζελέ
• Ρωτήστε τον γιατρό και τη μαία σας εάν προτείνουν κάποια κατάλληλη αλοιφή
• Σκεφτείτε μια κατάλληλη θέση για την γέννα, έτσι ώστε να μειωθεί η πίεση που θα ασκείται στον πρωκτό σας – παραδείγματος χάρη, γονατισμένη.

Αλλαγές στο δέρμα και τα μαλλιά

Οι ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν κατά την εγκυμοσύνη θα κάνουν τις ρώγες και την περιοχή γύρω από αυτές πιο σκούρες. Το δέρμα σας επίσης ίσως αλλάξει χρώμα, είτε με την εμφάνιση κηλίδων είτε σε όλο σας το σώμα. Τα σημάδια γέννησης, οι ελιές και οι φακίδες ίσως αλλάξουν και αυτά χρώμα. Ορισμένες γυναίκες εμφανίζουν μια σκούρα γραμμή στο κάτω μέρος του στομαχιού τους. Αυτές οι αλλαγές θα υποχωρήσουν μετά τη γέννηση του μωρού σας, παρόλο που οι ρώγες σας ίσως παραμείνουν σκούρες.

Εάν κάνετε ηλιοθεραπεία ενώ είστε έγκυος τότε θα δείτε ότι μαυρίζετε πιο εύκολα. Προστατέψτε το σώμα σας με ένα αντιηλιακό υψηλής προστασίας. Μην κάθεστε στον ήλιο για πολύ ώρα (μέχρι 1 ώρα).

Επίσης, θα παρατηρήσετε ότι τα μαλλιά σας μακραίνουν πιο γρήγορα. Ίσως γίνονται και πιο λιπαρά. Μετά την γέννηση του μωρού σας, ίσως παρατηρήσετε ότι χάνετε πολλά μαλλιά. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι χάνετε τα μαλλιά που μάκραιναν κατά την εγκυμοσύνη.

Εάν υπάρχουν φορές που δεν μπορείτε να κρατηθείτε και σας φεύγουν ούρα, μπορείτε να ζητήσετε βοήθεια. Η ακράτεια είναι ένα πολύ συνηθισμένο πρόβλημα. Μπορεί να επηρεάσει τον οποιονδήποτε είτε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είτε μετά. Στις περισσότερες περιπτώσεις θεραπεύεται, γι’ αυτό, εάν έχετε πρόβλημα, μιλήστε με τον γιατρό σας.

Αϋπνία

Στα τελευταία στάδια της εγκυμοσύνης, μπορεί να σας είναι δύσκολο να κοιμηθείτε καλά το βράδυ. Θα νιώθετε άβολα ξαπλωμένη ή όταν θα έχετε βολευτεί θα πρέπει να σηκωθείτε να πάτε στην τουαλέτα. Ορισμένες γυναίκες βλέπουν περίεργα όνειρα και εφιάλτες για το μωρό και τη γέννα. Ίσως το βρείτε χρήσιμο να τα συζητήσετε. Επειδή ονειρευτήκατε κάποιο περιστατικό, δεν σημαίνει ότι θα συμβεί. Η χαλάρωση και οι ασκήσεις αναπνοής που κάνετε στα μαθήματα πριν τη γέννα ίσως σας βοηθήσουν.

Ραγάδες

Οι ραγάδες είναι ροζ ή μοβ γραμμές που εμφανίζονται συνήθως στην κοιλιά ή καμιά φορά στο άνω μέρος των μηρών και το στήθος. Σε ορισμένες γυναίκες εμφανίζονται, σε άλλες όχι. Το δέρμα ορισμένων είναι πιο ελαστικό. Πιθανότατα θα αποκτήσετε ραγάδες εάν έχετε πάρει παραπάνω κιλά από το μέσο όρο. Είναι αμφίβολο εάν τα διάφορα λάδια και οι αλοιφές θα βοηθήσουν στην αποφυγή των ραγάδων. Μετά τη γέννηση του μωρού σας, οι ραγάδες θα γίνουν λιγότερο ορατές.

Πρησμένοι αστράγαλοι, πόδια και δάχτυλα

Οι αστράγαλοι, τα πόδια και τα δάχτυλα συχνά πρήζονται κατά την εγκυμοσύνη γιατί το σώμα κάνει μεγαλύτερη κατακράτηση υγρών από ότι συνήθως. Προς το τέλος της ημέρας, ειδικά εάν κάνει ζέστη, το επιπλέον νερό μαζεύεται στα κάτω άκρα. Θα πρέπει:

• Να αποφεύγετε την παρατεταμένη ορθοστασία
• Να φοράτε βολικά παπούτσια
• Να έχετε τα πόδια σας ψηλά – προσπαθήστε να ξεκουράζεστε μια ώρα την ημέρα με τα πόδια σας να βρίσκονται ψηλότερα από το ύψος της καρδιάς σας
• Προσπαθήστε να κάνετε τις ασκήσεις για τα πόδια – θα βοηθήσουν

Δόντια και ούλα

Τα ούλα που αιμορραγούν είναι αποτέλεσμα της πλάκας (βακτήρια) στα δόντια. Κατά την εγκυμοσύνη, οι ορμονικές αλλαγές μπορεί να χειροτερέψουν την πλάκα. Τα ούλα σας μπορεί να πρηστούν και να αιμορραγούν πιο εύκολα. Για να κρατήσετε τα δόντια σας και τα ούλα σας υγιή, θα πρέπει:

• Να δώσετε ιδιαίτερη προσοχή στον καθαρισμό των δοντιών σας. Ζητήστε από τον οδοντογιατρό σας να σας δείξει πώς να βουρτσίζετε σωστά τα δόντια σας για να αφαιρέσετε την πλάκα
• Αποφύγετε την συχνή κατανάλωση ζαχαρούχων ποτών και φαγητών, Περιορίστε τα στις ώρες των γευμάτων.
• Ρωτήστε αν τυχόν σφραγίσματα που πρέπει να γίνουν, μπορούν να καθυστερήσουν για μετά τη γέννα.

Κολπική έκκριση

Σχεδόν όλες οι γυναίκες έχουν περισσότερη κολπική έκκριση κατά την εγκυμοσύνη. Θα πρέπει να είναι καθαρή και άσπρη και δεν θα πρέπει να μυρίζει άσχημα. Εάν η κολπική έκκριση έχει χρώμα ή μυρίζει παράξενα ή εάν νιώθετε φαγούρα και ερεθισμό, τότε μπορεί να έχετε κάποια κολπική μόλυνση. Πείτε το στον γιατρό ή τη μαία σας. Η πιο συνήθης μόλυνση είναι μυκητίαση, η οποία μπορεί να αντιμετωπιστεί. Εάν η κολπική έκκριση οποιουδήποτε χρώματος, αυξηθεί πολύ κατά τα τελευταία στάδια της εγκυμοσύνης, τότε ενημερώστε τον γιατρό ή τη μαία σας.

Κιρσώδεις φλέβες

Οι κιρσώδεις φλέβες είναι φλέβες που έχουν πρηστεί. Συνήθως οι φλέβες των ποδιών επηρεάζονται περισσότερο. Μπορεί επίσης να εμφανίσετε κιρσώδεις φλέβες στο αιδοίο.

Συνήθως η κατάσταση βελτιώνεται μετά τη γέννα.

Θα πρέπει:

• Να αποφύγετε την παρατεταμένη ορθοστασία
• Να μην κάθεστε με τα πόδια σας σταυρωμένα
• Να προσπαθήσετε να μην πάρετε πολύ βάρος, καθώς αυτό θα αυξήσει την πίεση
• Να κάθεστε με τα πόδια ψηλά για όσο περισσότερο μπορείτε για να ανακουφιστείτε
• Δοκιμάστε τα καλσόν με επένδυση, τα οποία μπορεί να βοηθήσουν στην στήριξη των μυών των ποδιών – θα τα βρείτε στα φαρμακεία
• Προσπαθήστε να κοιμάστε με τα πόδια ψηλότερα από το υπόλοιπο σώμα – χρησιμοποιήστε μαξιλάρια κάτω από τους αστραγάλους ή βάλτε βιβλία κάτω από το στρώμα
• Κάνετε τις ασκήσεις για τα πόδια και τις υπόλοιπες ασκήσεις πριν τη γέννα όπως περπάτημα, ποδήλατο και κολύμπι, που θα βοηθήσουν στην καλύτερη κυκλοφορία.

Μπορεί να σας βολεύει να κοιμάστε στο πλάι, με ένα μαξιλάρι κάτω από την κοιλιά σας και άλλο ένα ανάμεσα στα γόνατά σας.

Εάν δεν κοιμάστε καλά

• Προσπαθήστε να μην το αφήσετε να σας επηρεάσει. Μην ανησυχήσετε ότι μπορεί να επηρεάσει το μωρό σας, δεν πρόκειται
• Μπορεί να σας βολεύει να κοιμάστε στο πλάι, με ένα μαξιλάρι κάτω από την κοιλιά σας και άλλο ένα ανάμεσα στα γόνατά σας.
• Οι τεχνικές χαλάρωσης μπορεί να σας βοηθήσουν. Στα μαθήματα γέννας μπορεί να σας δείξουν τεχνικές χαλάρωσης.
• Ένα ζεστό γάλα ή κάποιο ρόφημα με γάλα, ένα ζεστό μπάνιο, κάποιες χαλαρές ασκήσεις ή λίγη ήρεμη μουσική πριν πάτε για ύπνο, μπορεί να σας βοηθήσει.
• Η ξεκούραση κατά τη διάρκεια της ημέρας, θα σας βοηθήσει να μη νιώθετε τόσο κουρασμένη.
• Μιλήστε με τον σύντροφό σας, κάποια φίλη, τον γιατρό σας ή τη μαία σας.

Κούραση

Κατά τους πρώτους μήνες της εγκυμοσύνης, μπορεί να νιώθετε κούραση ή και τρομερή εξάντληση. Η μόνη λύση είναι να ξεκουράζεστε όσο περισσότερο μπορείτε. Βρείτε χρόνο να κάθεστε με τα πόδια ψηλά κατά τη διάρκεια της ημέρας και να δέχεστε τις προσφορές βοηθείας από τους συνεργάτες και την οικογένειά σας. Προς το τέλος της εγκυμοσύνης, μπορεί να νιώθετε παραπάνω κούραση, λόγω του επιπλέον βάρους που κουβαλάτε. Βεβαιωθείτε ότι ξεκουράζεστε αρκετά.